Wielkanoc we Wrocławiu

Tak dawniej jak i dzisiaj wielkanocne przygotowania we Wrocławiu zaczynały się w Niedzielę Palmową. Święcono palemki lub wierzbowe kotki, które wsadzano za obrazki świętych lub krzyże wierząc, że uchronią dom od piorunów, pożarów, a domowników od chorób. W Wielki Piątek dorośli wraz z dziećmi zasiadali do stołów by razem sporządzić kolorowe pisanki, zaś w sobotę katolicy święcili w kościołach pokarm.

Pierwszy wielkanocny niedzielny posiłek zaczynał się od składania sobie życzeń i dzielenia się jajkiem. Następnie domownicy zasiadali do stołu gdzie spożywano rosół, który, w zależności od domu, robiono z wywaru drobiowego, wołowego lub jagnięcego, a w dawnych wiekach nawet z gołębiego. Na drugie danie wielkanocne podawano pieczeń jagnięcą lub baranią w sosie własnym z kluskami śląskimi. Jak widać, pierwszy wielkanocny posiłek w naszej części Śląska był wczesnym obiadem, a nie śniadaniem. Obecnie na wrocławskich stołach wielkanocnych z zup króluje śląski żur z jajem.

Ze słodkich wypieków najbardziej charakterystyczną wielkanocną potrawą dolnośląską są "żółty chleb" oraz "ciasto wielkanocne". Nie sposób też nie wspomnieć o cieście drożdżowym z kruszonką, które jadano równie chętnie od święta, jak i na co dzień.

Żur śląski

• 0,5 l zakwasu "żur śląski"
• 200 g wędzonego boczku
• 300 g białej kiełbasy lub śląskiej
• 1 cebula
• 1 marchew
• 1 mały seler
• łyżka śmietany 30%
• 3 ząbki czosnku
• majeranek
• ziele angielskie
• sól i pieprz
• 4 jaja

Obraną marchew i seler wrzucić do garnka z wodą, dodać ziele angielskie i zagotować na wywar, a następnie je wyciągnąć. Wlać zakwas żur śląski. Wrzucić pokrajany w kosteczkę boczek, cebulę, czosnek oraz kiełbasę w grubych plastrach. Zagotować i doprawić solą, pieprzem i majerankiem. Podawać z ugotowanymi jajami. 

  

Ciasto wielkanocne

ciasto:

• 200 g mąki
• 125 g masła
• 60 g cukru pudru
• 2 żółtka
• 2 łyżki śmietany
• sól

masa do ciasta:

• 400 ml mleka
• 40 g kaszki manny
• 2 łyżki masła
• margaryna
• 2 białka jajek
• 2 żółtka
• 5 łyżek cukru
• 50 g dużych rodzynek
• 1 łyżeczka tartej skórki cytryny
• 80 g mielonych migdałów
• kilka kropel olejku migdałowego
• cukier puder

Mąkę przesypać do miski, dodać masło pokrojone w drobne kawałki, wsypać cukier puder, szczyptę soli, dodać żółtka. Zagnieść gładkie ciasto, a następnie zawinąć w folię i odstawić do lodówki na godzinę. Mleko zagotować z cukrem i solą, dodać kaszkę manną, gotować 10 minut stale mieszając, a następnie ostudzić. Do kaszki wmieszać miękkie masło, żółtka oraz dodać tartą skórkę cytryny i rodzynki. Dobrze wymieszać.  Dodać mielone migdały i olejek migdałowy, ponownie wymieszać. Białka ubić na sztywną pianę i połączyć z masą delikatnie mieszając. Ciasto rozwałkować i wyłożyć nim blachę wysmarować margaryną. Przełożyć na ciasto masę i piec 35-40 minut w piekarniku nagrzanym do 180°C. Po wyjęciu jeszcze ciepłe ciasto posypać cukrem pudrem.

Żółty chleb

• 1 kg mąki
• 70 g drożdży
• 500 ml mleka
• 2 łyżeczki szafranu
• 250 g cukru
• 125 g masła
• 2 jajka
• 75 g krojonych migdałów
• 75 g rodzynek
• szczypta soli
• 2 białka
• 1 łyżka wody
• 1 łyżka cukru pudru
• 1 łyżeczka soku z cytryny

Zagotować mleko z szafranem i ostudzić. Przygotować zaczyn z drożdży. Do wysokiej miski wsypać mąkę, dodać zaczyn, jajka, cukier, sól, mleko, składniki wyrobić. Dodać rozpuszczone i ostudzone masło i dalej wyrabiać do uzyskania gładkiego ciasta nie klejącego się do rąk. Ciasto odstawić do wyrośnięcia. Ponownie wyrobić, dodać mąki, jeśli będzie zbyt luźne, wmieszać migdały i rodzynki. Z ciasta uformować małe chlebki, odstawić do wyrośnięcia. W międzyczasie zmieszać białka z wodą, cukrem pudrem i sokiem z cytryny. Chlebki przełożyć na wysmarowaną tłuszczem blachę, posmarować pędzelkiem polewą. Piec w około 30 minut w piekarniku nagrzanym do 200°C.